Reklama
Gazetka promocyjna Drogerie Natura - Gazetka Drogerie Natura - ważna 01.01 do 31.01.2023
Reklama
Reklama
często są dramatyczne. Jak donosi czasopismo „Nature Communications”, działal- ność górnicza i pseudogór- nicza w peruwiańskiej części Amazonii doprowadziła do skażenia drzewostanu rtęcią na poziomie porównywalnym z terenami przemysłowymi, a obecność tego pierwiastka w organizmach bytujących tam ptaków jest podwyższo- na 12-krotnie. Podobnie jest w wielu innych miejscach tej części Ameryki Południowej, czego następ- stwem jest daleko posunięta degradacja lasów Amazonii, to zaś stanowi zagrożenie nie tylko dla bioróżnorodności, ale też klimatu. Obszar ten nieprzypadkowo jest przecież nazywany Zielonymi Płucami Ziemi — odpowiada za pro- dukcję ogromnych ilości tle- nu w procesach fotosyntezy. ŚMIERCIONOŚNA MOC ZŁOTA Złoto od zawsze wyzwa- lało w ludziach pierwotne instynkty, budząc żądzę, którą trudno jest porównać z czymkolwiek innym. Tak było w czasie podboju Ame- ryki Środkowej i Południowej przez hiszpańskich zdobyw- ców w XVI stuleciu, nie ina- czej wyglądała XIX-wieczna gorączka złota w USA, Au- stralii, Afryce. Poszukiwania i wydobycie cennego krusz- cu stanowiły swoisty motor dziejów, jednak tylko nielicz- nym dało to bogactwo, po- zostałym zaś przyniosło moc rozczarowań, bezwzględne wykorzystanie, a nierzadko zagładę. W ciągu kolejnych dziesię- cioleci procesy pozyskiwania złota ulegały profesjonali- zacji i umasowieniu, ale nie zawsze oznaczało to po- prawę warunków pracy czy bytu lokalnych społeczności, o wpływie na środowisko nie wspominając. W XXI wieku wciąż są na świecie miejsca, gdzie wydobycie tego me- talu wiąże się z nieetyczną, a nawet przestępczą eksplo- atacją ludzi oraz zasobów naturalnych. Szczególnie dużo w tym kontekście mówi się ostatnio o Ameryce Po- łudniowej, w tym Wenezueli, Brazylii czy Peru. Zajmująca się obroną praw człowieka organizacja Hu- man Rights Watch alarmuje w kwestii okrutnych praktyk, których ofiarą pada ludność wenezuelskiego stanu Boli- var. Z relacji świadków, do których dotarła HRW wynika, że wydobycie złota podle- ga tu kontroli miejscowych syndykatów oraz kolumbij- skich grup zbrojnych, które nie cofają się nie tylko przed wyzyskiem, ale też przed brutalną przemocą, z ćwiar- towaniem ciał ofiar piłami łańcuchowymi i maczetami włącznie. Obrońcy praw czło- wieka sugerują, że dzieje się tak za milczącym przyzwole- niem rządu Wenezueli, który ma upatrywać w zyskach ze złota szansy na łatanie dziur w państwowej kasie, powstałych w związku z na- łożonymi na kraj sankcjami gospodarczymi. W Europie problem ten wybrzmiał gło- śnym echem w trakcie Forum Gospodarczego w Davos w 2020 roku. Mając szansę zabrać głos przed międzyna- rodowym audytorium, lider wenezuelskiej opozycji pod- niósł kwestię odpowiedzia|l- ności... Szwajcarii. Publicznie pojawiły się wówczas suge- stie, jakoby kraj ten nabywał ŻYJ ŚWIADOMIE nieetycznie wydobywane w Ameryce złoto. Tutaj także miałyby być lokowane aktywa związane z handlem wenezu- elskim kruszcem... ZŁOTO Z ODZYSKU DLA LEPSZEGO KLIMATU Ostatnie lata przynoszą intensywny rozkwit idei zrównoważonego rozwoju, etycznej i proekologicznej produkcji, uczciwego handlu. Trendy te nie omijają bran- ży związanej z wydobyciem, obróbką i sprzedażą metali szlachetnych, a także innych drogocennych bogactw natu- ralnych, takich jak diamenty. Jest to zauważalne w różnych obszarach działalności. Przy- kładowo, jubilerski gigant Tif- fany 8 Co deklaruje uzyska- nie całkowitej klimatycznej neutralności i to już w 2040, a nie 2050 roku, jak plano- wano wcześniej. Firma chce zredukować do zera emisję gazów cieplarnianych mię- dzy innymi przez gruntowną zmianę źródeł kruszcu wyko- rzystywanego do produkcji biżuterii. 100 procent złota, a także platyny i srebra, ma być pozyskiwane z recyklingu starych kosztowności. Do tego planowane jest całkowi- te przestawienie się na ener- gię elektryczną z odnawial- nych źródeł energii. Z kolei czeski koncern chemiczny Draslovka planuje wdrożyć opracowaną przez australijskich naukowców rewolucyjną metodę ekstrak- cji złota ze złóż, bazującą na neutralnych dla środowiska związkach, takich jak glicyna, zamiast powszechnie stoso- wanego i wysokotoksycznego cyjanku. Na kwestię etycznego wydo- bycia złota zwraca też uwa- gę Mennica Polska, której specjaliści podkreślają, że posiadane przez nią sztabki są w całości wytwarzane ze złota pozyskiwanego przez polski koncern KGHM, a więc przez profesjonal- nych i dobrze opłacanych górników. Rodzime złoto nie ma zatem nic wspólnego z kruszcem wydobywanym przez „poszukiwaczy” i ich nadzorców w takich miej- scach jak Amazonia. Polska nie finansuje też działań wojennych — nie kupuje tego metalu od krajów objętych sankcjami, w tym Rosji. Jako ciekawostkę można dodać, że nad Wisłą nie ma kopalń złota jako takich. Cała do- stępna pula pozyskiwana jest przez KGHM niejako „przy okazji”, stanowiąc produkt uboczny wydobycia miedzi i srebra. Ekstrakcja złota nie powoduje więc dodatkowych obciążeń dla środowiska. Piotr Brzózka NATURA | styczeń 2023 19