Reklama
Gazetka promocyjna Drogerie Natura - Gazetka Drogerie Natura - ważna 01.03 do 31.03.2023
Reklama
Reklama
ZDROWIE Wielkim wyzwaniem związanym z przeszczepianiem narządów jest wciąż zbyt niska świadomość społeczeństwa o słuszności idei transplantacji — mówi Wojciech Piotrowicz, lekarz, specjalista anestezjologii i intensywnej terapii oraz koordynator transplantacyjny. I odpowiada na najczęściej zadawane pytania na temat przeszczepów organów. wazne pytania o przeszczepy CHORUJĘ NA NOWOTWÓR. CZY MOGĘ ZOSTAĆ DAWCĄ ORGANÓW? Nowotwory w większości przypadków niestety wyklu- czają możliwość oddania organów do przeszczepu. Specyfika tej jednostki cho- robowej zazwyczaj w dużym stopniu obciąża organizm i jednocześnie kilka narzą- dów człowieka. Jednak oso- by cierpiące na pierwotne nowotwory ośrodkowego układu nerwowego mogą zostać dawcami, ponieważ nowotwory tego typu w swo- jej naturze nie skutkują prze- rzutami, w związku z czym inne narządy są potencjalnie bezpieczne. — Poza nowotworami istnieją inne choroby, które uniemoż- liwiają oddanie organu oso- bie potrzebującej. W pierw- szej kolejności są to wszelkie anomalie związane bezpo- średnio z branym pod uwagę organem, a także zaawanso- wana, uogólniona miażdżyca, 46 - NATURA | marzec 2023 która dotyczy naczyń zaopa- trujących organy w krew. Wskutek miażdżycy dany organ (np. nerki) pełni swoje funkcje gorzej, co automa- tycznie osłabia jego funkcjo- nowanie oraz odporność na niesprzyjające warunki towa- rzyszące przeszczepom (np. przebywanie poza organi- zmem człowieka), co jeszcze bardziej utrudnia cały proces. Przeszkodą w przeszczepie narządów są także choroby autoimmunologiczne, nosi- cielstwo wirusa HIV czy też przebyte zapalenie wątroby typu C lub B — mówi Woj- ciech Piotrowicz. JAK PRZEKAZAĆ SWOJĄ DECYZJĘ DOTYCZĄCĄ BYCIA POTENCJALNYM DAWCĄ? Oświadczenie woli jest pi- semną deklaracją dotyczącą zgody na oddanie narządów i tkanek po śmierci. Jest to niezwykle przydatny doku- ment, który pomimo że nie jest dokumentem prawnym (jak np. dowód osobisty), to i tak świadczy o pełni świa- domego wyboru w kwestii oddania przez daną osobę narządów do przeszczepie- nia po śmierci. W Polsce obowiązuje tak zwana domniemana zgo- da na pobranie narządów. Oznacza to, że nie zgłasza- jąc oficjalnego sprzeciwu do Centralnego Rejestru Sprzeciwów, akceptujemy pobranie narządów lub tka- nek po śmierci. Jednakże gdy wypełnimy oświadczenie woli za życia, możemy uchronić naszych bliskich przed odpo- wiedzialnością w kontekście podjęcia decyzji o przeszcze- pie organów, tym samym od- jąć im zmartwień w trudnym czasie żałoby oraz uprościć samą procedurę związaną z transplantacją. Ten niewiel- ki dokument można nosić przy sobie np. w portfelu, ale warto też umieścić go w miejscu, o którym poin- formujemy naszych najbliż- szych. Puckie Hospicjum zachęca, by zarówno to, jak i inne oświadczenia dotyczą- ce naszej woli przygotować w formie „Czerwonej teczki”. „Czerwona teczka” to prze- wodnik dla naszych bliskich, który w przyszłości pomoże im sprawnie działać i zadbać o wszystkie sprawy. Przy- gotowanie takiego zbioru dokumentów i innych istot- nych informacji pomaga w postąpieniu zgodnie z na- szą wolą, ale jest również przejawem miłości i troski o tych, którzy zostaną. Więcej informacji o ważności ostat- niej woli, wzór oświadczenia oraz wskazówki jak stworzyć „Czerwoną teczkę” można znaleźć w drugiej edycji „Ra- portu o dobrym umieraniu: Zaufaj bliskości”. Zebrany w nim materiał został stwo- rzony na podstawie wyników badań opinii oraz pracy eks- pertów Puckiego Hospicjum. Bezpłatny dostęp do jego elektronicznej wersji znajduje się w linku: www.hospitium. org/raport. CZY RODZINA MOŻE PODWAŻYĆ MOJE OŚWIADCZENIE WOLI? Pomimo wypełnienia oświad- czenia woli i braku sprzeci- wu w Centralnym Rejestrze Sprzeciwów, rodzina zmar- łego ma prawo podważyć słuszność jego deklaracji, co na szczęście ma miejsce niezwykle rzadko. W sytuacji j r— i 4 > 4 al H % , £ = e" 1. nogi 3 ORYC NEW Perfecta FENOMENC pe za WY ZUS FENOMENĆ | w Ez nn kańdkacn FENOMENALNY EFEK braku oficjalnego sprzeciwu osoby zmarłej w kontekście pobrania organów, prawo stoi po stronie lekarzy, jed- nak utrudnienia płynące ze strony bliskich osób mogą znacząco spowolnić procedu- ry związane z transplantacją, co finalnie może zakończyć się całkowitym uniemożli- wieniem wykonania operacji z przyczyn technicznych, tym samym doprowadzając do śmierci innego, potrzebują- cego pacjenta. JAKIE ORGANY PRZESZCZEPIANE SĄ NAJCZĘŚCIEJ, A Z JAKIMI LEKARZE MAJĄ NAJWIĘKSZĄ TRUDNOŚĆ? Najczęściej przeszczepia- nym organem są nerki, po- nieważ mają one największą tolerancję wobec krytycznego stanu i nie są tak wrażliwe na niesprzyjające warunki towarzyszące transplantacji. Płuca czy serce są niezwykle wrażliwe i dlatego czas od pobrania narządu od dawcy do wszczepienia w organi- zmie biorcy jest tutaj najkrót- szy — wynosi około 6 godzin. Ponadto istnieje wiele re- strykcyjnych kryteriów, które muszą zostać spełnione, by narządy te zostały zakwali- fikowane do transplantacji i przydzielone konkretnym biorcom. KTO BĘDZIE MÓGŁ SKORZYSTAĆ Z MOICH ORGANÓW? Osoby zakwalifikowane jako biorcy są wpisywane w specjalny rejestr oczeku- jących na przeszczep, który T ODMŁODZENIA REKLAMA gromadzi ich wszystkie po- trzebne dane, również te do- tyczące zgodności tkankowej. Od dawcy, po stwierdzeniu zgonu, pobiera się węzły chłonne, które następnie wy- syłane są do Laboratorium Immunologii Klinicznej. Tam odbywa się tak zwane typowanie węzłów chłonnych i na tej podstawie ocenia się zgodność tkankową, według której dobierany zostaje po- tencjalny biorca przeszczepu. ILU OSOBOM MOGĄ KIEDYŚ POMÓC MOJE NARZĄDY? W praktyce pobrania najczę- ściej dotyczą nerek i wątroby. Pobrania wielonarządowe z sercem i płucami zda- rzają się rzadziej w związ- ku z ograniczeniami, jakie niosą restrykcyjne kryteria dotyczące jakości przeszcze- pianych narządów. Jednak w optymalnych sytuacjach moglibyśmy przyjąć, że jeste- śmy w stanie rozdysponować pobrane organy dla aż ośmiu różnych osób. Bierzemy pod uwagę dwie nerki, dwie ro- gówki, serce, wątrobę, trzust- kę i płuca. — To pokazuje, jak ogromne znaczenie ma transplantolo- gia w dzisiejszych czasach. W mojej ocenie wielkim wyzwaniem związanym z przeszczepianiem narzą- dów jest wciąż zbyt niska świadomość społeczeństwa o słuszności idei transplan- tacji. Wciąż zauważalny od- setek ludzi nie zgadza się na pobranie narządów od swoich bliskich zmarłych, co jest znaczącym czynnikiem ograniczającym potencjał tej dziedziny w medycynie — do- daje Wojciech Piotrowicz. NATURA | marzec 2023 47